Güvenli Web ve İnternet Etiği

Okulumuzun internet etiği ve güvenli web ile ilgili kuralları

İNTERNET ETİĞİ

Etik ile ahlak kavramı çoğu zaman birbirine karıştırılır. Etik, doğru ve yanlış eylemin teorisi, ahlak ise onun pratiği gibi düşünülebilir.(Billington, 2011:46). Etik, felsefenin bir dalı olup, sergilediğimiz davranışların hangileri doğru, hangileri yanlış gibi ahlaki sorular ve sorunlar üzerine akıl yürütür. İnternet etiği ise, internet üzerinde iletişimde bulunurken doğru ve ahlaki olan davranışlar ile yanlış ve ahlaki olmayan davranışları belirleyen kurallar bütünüdür.

Etik ile ahlak kavramı çoğu zaman birbirine karıştırılır. Etik, doğru ve yanlış eylemin teorisi, ahlak ise onun pratiği gibi düşünülebilir.(Billington, 2011:46). Etik, felsefenin bir dalı olup, sergilediğimiz davranışların hangileri doğru, hangileri yanlış gibi ahlaki sorular ve sorunlar üzerine akıl yürütür. İnternet etiği ise, internet üzerinde iletişimde bulunurken doğru ve ahlaki olan davranışlar ile yanlış ve ahlaki olmayan davranışları belirleyen kurallar bütünüdür.

Çevrimiçi ortamlarda diğer insanların hak ve hukukuna saygılı olmak noktasında nelerin yapılıp nelerin yapılamayacağının bilgisidir. İnternet etiği, gerçek hayatta iletişimde olduğunuz insanlara gösterdiğiniz saygı ve nezaketin aynıyla internet ortamında da gösterilmesi anlamında kullanılan bir kavramdır.

İnterneti doğru ve etkin kullanmak için çevrimiçi ortamları kullanırken aynen diğer ortamlarda olduğu gibi belirli kurallara uyulması ve etik davranılması gereklidir. Herhangi bir hak ihlaline uğramamak ve kullanılan sistemi de zafiyete uğratmamak için çevrimiçi ortamları kullanırken kullanım politikalarına uygun davranılmalıdır. Ayrıca;

• İnsanların iletişim özgürlüğüne sahip olduğu gibi erişim özgürlüğüne de sahip oldukları unutulmamalı, diğer kullanıcıların haklarına saygı gösterilmelidir. İnternet ortamında kimseye zorbalık/taciz yapılmamalı, kötü söz söylenilmemeli ve istemeden kimseye art niyetli davranışlar sergilenmemelidir.
• İnternet ortamında uygun olmayan (yasadışı) içerikleri indirmekten, paylaşmaktan veya saklamaktan kaçınılmalıdır. Bu tarz içeriklerin üretilmesi ve paylaşılmasının suç teşkil ettiği unutulmamalıdır.
• İnternet üzerinden yapılan herhangi bir paylaşımın, birdenbire milyonlarca kişiye erişebileceği her zaman hatırda tutulmalı ve çevrimiçi ortamlarda buna göre davranılmalıdır.
• Fikir ve sanat eserleri ile telif hakları ve lisanslama konusunda titiz davranılmalıdır. Telif hakkı olan materyallerin lisanssız kopyaları oluşturulmamalı veya bu materyaller indirme amaçlı kullanılmamalıdır. Sahibi olunmayan eserler topluluklarla paylaşılmamalıdır. Konuyla ilgili mevzuat hakkında aşağıdaki linkten bilgi sahibi olabilirsiniz:
  http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.3.5846&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=fikir%20ve%20sanat&Tur=1&Tertip=3&No=5846
• Elektronik ortamlara bağlanan cihazlara, sistemlere veya sistemlerde bulunan bilgi kaynaklarına erişim yetkiniz yok ise girilemeyeceği ve kasıtlı olarak sisteme müdahale edilemeyeceği veya işleyişinde değişiklikler yapılamayacağı her zaman hatırda tutulmalıdır. Aksi takdirde, Türk Ceza Kanunu'na göre bu fiillerin suç teşkil ettiğini aklınızdan çıkarmayınız.

NEDEN BİLİNÇLİ ve GÜVENLİ İNTERNET?

Görünen yüzüyle internette bugün İletişim, bilgiye ulaşma, eğlence, bankacılık, alışveriş ve diğer pek çok şeyi yapabiliyoruz. Peki, internette başka neler var? Suçlar, suçlular, dolandırıcılar, istismarcılar, siber zorbalar, tacizciler, teşhirler... Teknoloji hızla gelişirken, sanal alemin görünmeyen, bu karanlık yüzünde olanlar da artarak devam ediyor.

Görünen yüzüyle internette bugün İletişim, bilgiye ulaşma, eğlence, bankacılık, alışveriş ve diğer pek çok şeyi yapabiliyoruz. Peki, internette başka neler var? Suçlar, suçlular, dolandırıcılar, istismarcılar, siber zorbalar, tacizciler, teşhirler... Teknoloji hızla gelişirken, sanal alemin görünmeyen, bu karanlık yüzünde olanlar da artarak devam ediyor.

Herhalde hepimiz kabul ederiz bu sözü: "Bir insanın, bir insana verebileceği en güzel şey güvendir." İnternet ortamında güven aramak, çölde su aramaya benzer çoğunlukla. İnternetin insanlığa sunduğu kolaylıkları ve fırsatları inkâr etmiyoruz ve fakat internetin bize getirdikleri ile bizden alıp götürdükleri arasında bir hesap yapıldığında, toplumsal olarak "İnternet Güvenliği", "İnternetin Bilinçli Kullanımı", "İnternetin Etik Kullanımı", "İnternet Hak-Hukuk ve Sorumlulukları" konusunun ne kadar önemli olduğunu daha net idrak edebiliriz.

 İnternet Güvenli mi?

Gerekli tedbirler alınmadığı takdirde internet güvenli olduğunu söylemek doğru değildir! Hiç kimse internet ortamında %100 güvenlik garantisi veremez. İnternet kullanıcısı kendi üzerine düşen sorumlulukları yerine getirirse, interneti belli bir düzeyde güvenli hale getirebilir. Peki, nedir bu sorumluluklar:

• Antivirüs ve firewall programı kullanmak, İşletim Sistemimizi güncel tutmak,
• Neyi nerede aradığımıza dikkat etmek,
• Kablosuz ağımızın şifresini paylaşmamak ve herkese açık şekilde bırakmamak, şifre güvenliğine dikkat etmek,
• İnternet üzerinden alışveriş yapıyorsak sanal kredi kartı kullanmayı tercih etmek,
• Şüpheli linkleri ve e-mailleri açmamak, tıklamamak, Phishing tuzağına düşmemek
• Çok kişinin kullandığı bilgisayarda, bankacılık işlemlerini zorunlu olmadıkça yapmamak, İnternet Bankacılığı ve çevrimiçi alışverişte dikkatli olmak
• Üyelik istenen sitelerde kişisel bilgilerin tamamını vermemek, Kimlik Hırsızlığı ve Dolandırıcılığa maruz kalmamak
• Sosyal paylaşım sitelerinde kişisel gizlilik, mahremiyet ve paylaşım konularında ölçüler ve sınırlar belirlemek, Sosyal Ağ Güvenliğine dikkate etmek

Bilinç, İnternet Güvenliğinin Neresinde Kalır?

İnternet ve bilgisayar güvenliği konusunda yazılım geliştiren firmalar, internetin bilinçli kullanımı konusuna ya hiç vurgu yapmazlar ya da çok az bilgiyle konuyu es geçerler. Oysa internetin bilinçli kullanımı, internet güvenliğini de beraberinde getiren bir durumdur. Elbette güvenlik için antivirüs ve firewall programları kullanılmalı fakat bu yüzde yüz bir güvenlik sağlamayacaktır. Bu noktada çözüm: Güvenli İnternet Hizmeti, Antivirüs, Firewall ve Bilinçli İnternet Kullanımı olmalıdır.

"Bilinçli İnternet Kullanımı" Nedir?

Çoğu kez dillere pelesenk olan söylemler derinlemesine düşünülmez. İnternette bilmeden, başını-sonunu hesap etmeden yapılan şeylerden genellikle zarar görülür. Denilebilir ki bilince giden yol; öğrenmekten, düşünmekten, sorgulamaktan ve farkında olmaktan geçer.

• İnternet teknolojilerini kullanırken aynı zamanda kendimizi ve içinde bulunduğumuz durumları sorgulayabiliyor muyuz?
• İnternette sergilediğimiz davranışların kendimize, ailemize ve diğer kullanıcılara yansımalarının ne olacağını biliyor muyuz?
• İnterneti doğru ve ahlaki davranışlar çerçevesinde mi yoksa kötüye mi kullanıyoruz?

Bilinçli bir internet kullanımı noktasında bütün bu soruların cevaplarını düşünmek yol gösterici olacaktır.

Neler Yapılabilir?

• Aileler bilinçli internet kullanımı noktasında bilgilenmeli.
• İlköğretim müfredatına "Bilişim Şuuru" dersi konulmalı.
• Türkiye genelinde bütün okullarda veliler ile birlikte bilinçlendirme faaliyetleri yürütülmeli.
• STK'lar bu konuda daha fazla sorumluluk alıp, bilinçli internet kullanımı noktasında projeler üretmeli.
• Aynı şekilde üniversiteler bu konuda projeler geliştirmeli.

"İnternete Özgürlük" diyenlerin "İnternette Saygı" kavramını da öncelemeleri gerekir. Bu kavramlar; internet ortamında insan haklarına saygılı davanışlar sergilenirse anlam kazınır.

Gerçek hayatta işlendiğinde cezai yaptırımları olan suçların sanal dünyada işlenmesine izin vermek hukuka aykırılık olur. Bu noktada kendini sorumlu hisseden her birey, kurum ve kuruluş her şeyden önce şu soruyu sormalıdır: Bilinçli internet kullanımı ve güvenli bir internet ortamı için biz neler yapabiliriz?

Aynı şekilde yazılı ve görsel medyaya da büyük görevler düşüyor. Bilinçli ve insan haklarına önem verilen bir internet kullanımının ön plana çıkarılması konusunda görsel ve yazılı medya da farkındalık oluşturacak yazılar, haberler yayınlamalıdır. Site erişim engelleme kararları eleştirilebilir, eleştiri kadar bunun neden öyle olduğunu da ortaya koymak önemlidir. Yalan haberlerin sonu gelmez, bizler doğrusu ne demedikçe!

 Önce Çocuklarımız!

İnternet ve bilgisayar kullanım yaşı 3 yaşına kadar inmiş bulunuyor. Hatta artık ebeveynler bebeklerini susturmak için ellerine cep telefonu verebiliyorlar(!) Günümüzde bazı çocuklar teknoloji kullanımı noktasında anne-babasından çok daha iyi seviyede. Peki, bunu bir avantaj olarak mı görmeliyiz? Çocukların istismara daha açık ve savunmasız oldukları düşünüldüğünde aksine bu bir dezavantaj olmaktadır. Çocuk istismarı hem bir insanlık suçu hem de dünyada çok ağır cezası olan bir suçtur.

Peki, internette durum nedir?

• Gerçek hayatta çocuklarımızı nasıl koruyorsak, internetten gelebilecek tehlikelerden de aynı şekilde korumalıyız.
• Çocuğumuzun internette kimlerle konuştuğundan, arkadaşlık kurduğundan haberdar olmalıyız.
• Çocuklarımızı internetteki riskler ve tehlikeler noktasında bilgilendirmeliyiz.
• Yeni medya, müstehcenlik ve cinsellik üzerinden reytingi, reklamı ve fazla tık alma sevdasını artık bırakmalı, bu noktada cinsellik algısı henüz oturmayan gençleri ve çocukları düşünmelidir.

(KAYNAK: https://www.guvenliweb.org.tr/dokuman-detay/internet-etigi ) 

MEB Rehberlik Hizmetleri ve AR-GE daire başkanlıklarınca UNİCEF desteğiyle bilinçli internet kullanımı için her kademede öğrenci, öğretmen ve velilere yönelik hazırlanan e-broşürler öğrenci, öğretmen ve velilerimizin teknolojik iletişim araçlarıyla kurdukları bağı ve düzeyi olumlu etkileyecek aynı zamanda  okul rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesinde bu yıl Genel Hedef olarak belirlenen "Bilinçli Teknoloji Kullanımı" hedefine kaynaklık edecektir.

Lise Öğrenci Broşürü Tıklayınız.

Lise Öğretmen Broşürü Tıklayınız.

Lise Veli Broşürü Tıklayınız.

Lise Veli Broşürü (Arapça) Tıklayınız.